Bä ciah Maximilian Kolbe ah ghünlu a mong
Auschurtz Mânggo ung ka cang lam ung a hngun pe ciah Bä ciah Maximilian Kolbe cu Christu kum 1884 ung Poland ghunkhaw ung ng’tüi ciah kya ci. A ni a k’hmo yah ung Nu Maria no m’dang ne ta a kutu ng om ciah papai k’hngih ung ka tumat a ghüü vai ah pyein ci. A cun ah Papai goi ung ka tumat cu a bok ah kya ne htitheing nak ah ng’phlan ne, tumat cu a hlen hta ah kya ne cang lam ung hngun peit nak ah ng’phlan ci. Maximilian no a ni hngih ka ghüü ci ci ne Nu Maria am m’shang tub a ci. A ni cu Franciscan ng’htoi ung lut tu ne Tamah peita ciah hnguh hmat vai gui a ng’thei ng’thang tu vai ah phäh ah Roma Mânggo ah htei ciah kya ci. Taigü Boi ah a kya nak nak vai khokum ät a lo ba nak Christu kum 1917 ung a ni cu Militia of Mary Immaculate cu m’düih ciah kya ci.
A cun ung ka no Mânggo tumat ung hteit ba ne Christu kum 1927 ung yum nak lam gui awn seng ciah ca uk gui pyeng tham ne yoih tuk nak vai ung bi khai gui ah Boi pha gui 800 khe ci awn the city of Immaculate ng’htoi ci k’hmon ba peit gui ciah kya ci… Christu kum 1930 ung Maximilian cu Japan ah khokum a shäng htei ne om ne (The Garden of the immaculate Conception) ci cu awngtang hleih k’hmong hnging ciah kya ci. Christu kum 1939 ung Nazi gui no Poland lut ne tuk lo u hleih Kolbe cu Judea pakk’khui yai ca buiawt ci gui ah k’chang gui a k’ni ah ghung gui ciah kya ci. A cun ah phäh ah Nazi gui no a nip ha u ne Christu kum 1941 ung Auschwitz thong ung a mi chum ah kya ci. A ng’ming k’she awn a ng’ming thang ciah a cun ah thong khui ung om ci gui a hei gui ah ng’ngaih u nak lah a mi yum nak kä maih ein vai ah k’tha na ne bi pe gui ciah kya ci.
Kho k’hngüp ä tung thong k’kyum tumat lut lo ne dong hleih a cun ah phäh ah a täng ah om ci gui ah k’thong k’kyum gui ung ka k’chang k’shing ghaa ghü ne dong ci tumat ah phäh ah a mi ghnun a mi peit ba vai ah k’thong k’ngäng gui ung a ng’vai no pyein hleih Nazi gui no ngami gui cu kho m’dek khui ah kyong ah ei kä m’ei ein gui ne a mi shi ah chüt hleih a cun ung chum khai gui ah pong ci gui. A cn ah k’chang ghaa ung ka Franciszek Gajowniczek ci ah ng’ming nak ci cu “ k’chü m’gein vai ah ka k’chu lah ka hta hta gui ah mo, cun kon ah a ngoi phih kä hnguh lo ba gui hlot khai” ci ne pyein hleih a cun ng’yak ciah Kolbe no a ni ka vai ah kei no ka shi pe khai, kei cu ka ghü lo püi ci ne Franciszek Gajowniczek ka vai ah kat kan pe ci. thong k’ngän a ng’vai khem ci no nang a u ang? ci ne ng’shi hleih kei cu Catholic Taigü Boi tumat ah kya ci ci ne m’shang ba ci.
A cun ung ka no Kolbe ah a po gui cu tumat a ng’püi tumat yaica ne m’coi gui hleih shih lo ci gui. Kolbe cu a k’poih ba awn a täng ah Khanpughi m’tam nak ah ng’äi gui m’cu u ne k’taigü ne om ci gui. A k’hngu ah Kolbe lah a hei a po gui k’thum bäng k’poih lo ba u hleih Acid tho ne gui ne a mi ngon gui ah kya ci. Kolbe cu Nu Maria ah ng’ming chü ne a düm hta ah shih ciah kya ci. Christu kum 1982 ung Maximilian Kolbe cu Bä caih k’chang tumat ah kya lo ci. Kolbe no a hngun pe ne a pyhon ah Franciszek Gajowniczek cu Maximilian Kolbe Bä ciah k’chang ah a kya lo cu a kya ah yei tu ciah kya ci.
