Catholic Htâhtanâ Yùmnak KbäA ngbäng (1)
Yùm mòòng kbäînakJohan PauluYùmmnài hlûitä gui khîn ah ka phäí nà gui ah kya ci gui ah Ktàigü Amat gui, nghtòi ùk ktäng gui,nghtò uk kchüp sayataw gui,ktàigü gui,khém ktàigü gui lah Kkhânpùghí noh a ghü kcêing kchàng ngbûm ngcùt gui o. Yùmnak ah mòòng ghunmhtéi nak cuh htahtana noh a péit ah màmòòng ah kya ci.Cun cuh yùm ktû ngbûm no phih a ngshòòn ngshòòn ung gählêi ci.Ngphlän pyi ca ca kum(30)hlok ung ka mà ah uk ghüt ca Papashangpùghang a (23)nak noh akhngih vei nak Vatican Ngbûm Nghtòi nak a khmón cuh mi shüm ba yah ca kya ci. Cun ah ngbûm nghtòi ah bü cèngnak,htahtana sayataw gui on ngkhîng ngkhông lam lah htò kshäm ah màmòòng gui ngkhái hleih ngdáng khai bi vai kya ci. Cun ah bi nak ung hnguh hmat nak gui avan khê neh christian ngthû kthài ah akkhâng cuh pyang neh kchàng avan am Bói Christu ah mhngînak shûi gah nak ah khahpüî vai ah kya ci.
Papa Shangpùghang a(23)nak Yohan noh Ngbûm Nhtôi nak cuh màmòng ktúng ah ngngaih gep neh a ap cuh a phù däm ca christian yùm nak ghunmhtéi vai lah ni tu ba khai mdáng vai phäh ah kya ci.Acun ung vah christian yùm ktû kchàng gui lah mlùng kní om ci gui avan cuh ng’et püî gui hnging vai kya ci.Acun ah phäh ah ngbûm nghtòi nak cuh ayân kä càng ci gui mshùk kchák vai ah kä kya neh avan ung yùmnak ah kthágui lah a kyómhtáng nak cuh düm kyäp ah mdáng hnging vai kthá nak vai ah kya ci.”Acun ah ngbûm nghtòi nak akkhâng a pyang ah phäh ah”ktàigü mâng noh shin ah pyéin ci. ”Htahtana cuh ngmùi mcha lam ngbüh ngmang lo neh cun ung ka noh kthagui akthài mi gah khai.Mà lam phih kä kyikyok en neh teng hnging vai.
Mikmi ah màmòòng cuh mät noh mät khän tâi neh mlùng kthámah neh acun ah bi kä kyikyok en neh bi vai mi om yah ung na shàng gui khai. Cun cuh htahtana noh avan ah ngdòn khòkum phya ngbûm(20) hlok ngyák hlü ah nì lam ah kya ci.Kkhânpùghí ah bä khak nak on ngbûm nghtôi nak ah gok lo ci gui ah Ktàigü Mâng Ktúng gui cuh kum(4)ami ngbûm kòn ah mthêimthàng vai yùm nak ah lam gui lah pâhtâ mòòng nät kbäì gui pyéinpit hnging ci gui.Cun ah pyéinpit gui cuh htahtana púm ah gok hleih shä hnging ci.Shin ung htò kshäm gui lah yùm ktû kchàng gui cuh”acun ah ngah-tüh om ih akthài gui akcàng ah läk hnging vai omkní(ပါရမီ)lam mshüm gui, yèikyài nak lah äpnak gah ci gui.Cun cuh ngbûm nghtòi nak ah bü cèng nak akcàng gui ah kya ci. Ngbûm nghtòinak a ngpäng kòn ah phih ngbûm nghtòi nak cuh htahtana ah a ghinlù cuh a nghlôi ah ci ah mthämhlà bà htî ci.(1985) kum ung shin ah ka pyéin hnging màn ci.
”Kêi a phäh ah pyéin ah akya ung kei cuh shin ah ngbûm nghtòi nak ung aktúng bäkhäk nak on ka cùm bòi tu hnging ci.Kei cuh aktúng pí ah ktàigü mâng màmòòng on ka uk ah shin ah khòkum gui ung akhngih nak ah Vatican Ngbûm Nghyòinak cuh kei ah htòkshäm màmòòng ah phäh ah kä ngchüt en hleih mshümnak ah kya ci.Hnguh hmat neh biloh màmòòng nak gui ung lam mshüm nak gui cuh khläm ah akcàng ah htahtana päng on htahtana avan ung bi neh mdáng nak ung phih mshüm nak ah kya ci. ”Acun ah mlùng on kêi cuh a kum(20) nak ngbûm nghtòi a ngpyî nak ah 1985 kum,January Kchâ(35)khngüp ung Sayataw gui ah ngbûm nghtòi nak chü ci.Cun ah ngbûm nghtòi nak ah a bü cèng cuh akhnih nak Vatican Ngbûm Nghtòi a phäh ah gah-tang ah bäkhäk gui lah ngmùimcha lam a ktheih tak gui ah phäh ah biloh nak lah mthêimthàng nak thúk lo píhtî hleih ktäih neh christian gui cuh bä càng lo píhtî neh hnguh hmat nak mhlüng mtaih vai lah akcàng ah läk hlak vai ah kya ci.
Acun ah akhing ung ngbûm nghtòi nak ung lo ci gui ah sayataw gui noh shin ah pyéin màn ci gui.Akya ah dá ca kchàng gui ah ngyák hlü ah täng ah Catholic Htahtana noh a mthêi ah yùmnak lah läk vai gui on ngkhîng ngkhông ca ngmŭng van cuh bä ca yùmnak kä cung aktôi ah amòòng amà on ngchüp ca Kkhânpùghí ah ngthû m’än neh bi khîn ah mòòng,cun cuh ngdükhò akdá ung ami gukthén ah Bä Ca Yùm Nak gui kä cung aktôi ah amòòng amà ngkyüm ngpäng ca Kkhânpùghí ah ngthû ca ngbú m’än gui ah phäh ah teng mkêin vai ah ca ngbú ah akya khîn ah mòòng,yùmnak lam mthêimthàng mòòng mdáng nak ung Ngthükní ah ngdáng neh ktàigünak ah a ngdáng khîn ah mòòng,tuhchü christian gui ah ghinlù on a ngshünngphan vai ah mòòng lah khänghtek ca yùmnak ah akya vai ah ahlü ah mòòng pyéin ci.Sayataw gui ah ngbûm nghtòi a ngpyi kòn ah ka ngyák hlü cuh ka bi ah kya ci.
A i ah kya hleih ci ung”Htahtana avan púm lah htahtana tumat htî ah akcàng ah hlü ca amòòng gui a ngkyüm ah mhlán nak ah kya ci.Ashin ah mòòng ah phäh ah tuh-ngói keimi cuh Kkhânpùghí mlùng kthâ a k’om kbät on kami shüm hmat ci.A i ah kya hleih ci ung yùm äp nak ah ghing om ghátghum ca a ngtünkhong nak ung akthài ah pyânthám ba ah Bä Ca Yùm Nák ah kya ca”Catholic Htahtana ah Bä Ca Yùmnak”amòònglù on shin ah ca ngbú cuh htahtana púm avan am têipâi hnging vai phäh ah kya ci.Ktàigü mòòng akthài ah teng mshù pyanthám nak ba lah Latin Htahtana lah Khngìlô Catholic Htahtana gui ah Canon Khännak Upatei akthài akní ah gukthén mòòng läk nak ung ami lèng te ah htahtana avan ah kchìng khlèi khai bi nak ba cuh akhngih nak ah Vatican Ngbûm Nghtòi Nak no ngya hlü neh shin ah Bä Ca Yùm Nak cuh akya ah a ktúng nak gui gungkûm nak pe ci.
