
Myanmar khngìkyák lam mhtûng ngtän k’om Kchó gui htahtana bi bi nak gui vai akhtük ah kthának ah mòòng.
Pyînhtit htahtana kbî bóiphàyà gui cuh 1860 kum ung lèng neh Myanmar hlíp mhtûng ngtän ung om ca Kchò gui ka vai htahtana bi bi vai mlùng khngà mah na neh ami kthá nak cuh hnguh hnging ah kya ci.Napet pìgò bòiphàyà Lecomme cuh Sayataw Bigandet noh tüì hleih Chindwin tûikkàm läk neh om ci gui ah ‘Yaw’ ah ami chü gui ah Kchò gui ah 1864 kum ung mà kbäih neh hteit ci gui.Ani cuh shangpùghang ah khò mtät(ဘုရင့်သက်တော်စောင့်) ngäng ci gui on hteit ci.Akhngú ah Catholic pìgò kòn ah ahei pìgò gui ah a hteh vai kä kbäî ba u chütah Kchò gui ah om nak ah tòi neh kä hteit ba ci.1884 kum ung Chantha pìgò bóiphàyà Lawrace cuh Chindwin ah khngìkyák hlíp lam ah om ca Kindet lah Palet pìgò gui ah hteit neh Kalay mânggò k’om kchò gui hteit neh hngu gui ci.Cunkon ah 1888 kum ung Chung-u pìgò bòiphàyà Antony Usse cuh Ingkalik htìnpò on Kindet chüt a gok kòn ah Sayataw ah shin ah ca guk ci.
Khngìkyák lam mhtûng ngtän k’om cuh ngshúng yäih ci gui.Línggái neh ngtu hnging u neh Ingkalik gui ah khò gui ami guh gui haih u neh ami om ngpäìnak ghùng ci gui.Ngami ah htahtana kbî tumat ah ka ngläntâi hlü ci ciah guk ci.Akcàng ah pyéin ung Kchò gui tuk khai ah Kalay ung ngpungngtâi ci gui ah Ingkalik gàkkáp gui ung kah Catholic gàkkáp gui ah ngmùimchà lam tengmkêim khai Kalay Mânggò ah a shängshäng hteit ci.Acun ah a om ah kphêi ah ani cuh 1889 ung Kchò gui ah om nak Thuklai lah Buanman ah hteit neh htahtana bi bi ci.A cun ung Missa gän ap neh khò khngüp ät ung Kchò gui ah phäh ah htahtana kbî gui ka vai mtúng neh ktàigü ghüt ci.1891 kum ung Mandalay ung ngyung neh htahtana bi màmòóng na ca Vicar Apostolic Mgr. Simon cuh ayèinák pí ah teihpüî ah kya ca Bóiphàyà Lawrace lah Bóiphàya Yerstracten htahtana bi ani bi vai Kchòkhò mhtûngngtän ah tüì goi ci.
Ngani cuh mäng 200 hlak ca Kchò gui ah om nak hlíp Kchòkhò ah htahta bi ani bi vai 1890 kum January kcha ung Mandalay ung ka noh ngdüí lo ci goi.Ngani cuh Mawlek ah a hlíp Kindet ung ngyung neh om ci goi.A cun ung kum ät om netah ngani ah htahta bi bi vai cuh akya ah hla cang ciah hmat lo ci goi.1991 kum ung Bóiphàyà Lawrance lah Jarre on atäng ah Pakkuku a hlíp Pauk lah Thilin hlùn neh Myittha tûi pèi pìgò ah hteit ci goi.Cun ah pìgò cuh Kchòkhò mhtûng kkâ ah om neh Kchò gui ah omnak ah phih kya ci.Acun ung Kchò ca phih teng tu ci goi.Acun ung Budha phùngkì gui noh yèi na neh dò chàng ci gui.Cung phih ahlühlü ah kä nghlôi lo hleih kchâ bäng lüng khai om netah Mandalay ah hteit ba ci goi.A hngéngkum ung Bóiphàyà Auarion,Lawrance lah Jarre gui cuh ngdüí lo ba mä ci gui.Cung phih Kchò gui cuh ghátghum ngetngong u hleih kä mi hteh vai ah Baptist ami ngyák hlü ah phäh ah Ingkalik gui no pyéin ci gui.1898 ung Hakha ah Baptist gok ci.Ngami cuh Mindat ah hteit u hleih Ingkalik noh acun bä ah mkyihmkyok mhlemhlak ba u hleih Mandalay ah hteit ba ci gui.