Ploh-htah ghoh thà gui 22
A khòtüî nggó nggài hlak ci gui ung mi ghoh thà gui on phih ngpàk lo ci.Cun cuh dúkhaih ca kchàng gui ploh kheih neh mi mang vai gui cuh bìkbòi gui ah ngthong nghlat hlak ci.Avaihlü ah tumat pyéin ah a kya ung mi mang ah cakhù gui cíngcì ung ghón neh mang ba laih laih vai mi bi hnging láng ne phih a shìshäng mi ghot htî ci.A khòtüî nglêilài ung a hngùn kghìng k’om gui ah ngvèing neh ami om thêibang vai kya tu pang hleih phih kä mi dò chàng ci.Shingkhù gui cuh khù k’èi gui ah ei vai ah kya neh ngami gui cuh k’èi k’ó meh k’èi gui ah ei vai ah kya ba ci.Ngamí ah êk kshîn gui cuh mdek kshin ah nglat lo ba neh cun ah mdek kshîn gui cuh akthài ah nglih pyò lo ba neh ktheih pài lo ba ci.Cun tu pang a phih mikmi ah cíngcì nì lam gui ung pyânthàmnak a ngdün ngdün va ngpyî neh mangcâ yop kon ah ghoh nong gui cuh lèng lèng ba neh kä mi mang ca hnging ci.
Mikmi cuh tuhchü kchàng gui lah mi mà lam ah ngshòn kthài gui ka vai ah ami mang vai phäh ah khòmdek khoh-tang gui kdäih neh mhtéimhtà vai ah lènglèng neh mang ba hnging ah nì lam kä mi htùngmang pha hnging ci.Cun kon ah khngät bäng mang ah khòmdek khoh-tang gui cuh mi chüt hnging ah gìchát neh ngngaih na neh mangcâ netah akní ah chüt gok khai htùng mang neh(lói neh mang ba ah mshì lah plastic ah hlo ah)khoh-thêm gui ngphyùi ngvèing ca khoh-thêm pyannak nì lam gui mang vai kthá na neh bi nak gui akdá kä hnguh phâ ah kya ci.A cun ah amòòng amà on pahtàk hleih mtùmcoih neh ngah-tüh nak cuh a khòmdek púm ploh-kheih hlak ca ghoh thà nak nghngú ngtuk püî cuh akní lam mdáng ca nì lam tumat ah kya ci.Cung phih cun ah mòòng on ngphàk hleih ngaih nú khmà ah kä dämtài pha ci cuh mi hnguh ah täng ah kya ci.Kchàng gui am nî nak pe ca khòtûi ùh-tuh23.Khòtûi ùh-tùh gui cuh kchàng gui am akní pe ca kchàng van on ngpak neh kchàng avan ka vai ah tüî khmüt ca bói no a bü cèng ah kya ci.A khòmdek púm ah kcùm hleih khòtûi ùh-tùh cuh kchàng gui ah ghin om nak vai phäh ah aktúng pí ah hlü ca amòòng amà akkhak on ngphan ca nggó nggài ca nì lam tumat ah kya ci.
Htìkpán hnguh hmat kchàng akdá tu ba noh ami yùm khäng htek ca ami mthêin mkâm nak ung mik-mí cuh a kum púm khòtûi ùh-tuh a ngphyúi ngvèing nak nì lam ung akshé kkhá ah a ngling lo nak mi má nak cuh mdáng ci gui.Ngphlän pyi ca kum phya ngbûm apí ung khòtûi ùh-tùh a ngling lo ah ci ah tûilì nu gui a dängdäih ami kâi lo nak,kä ni ca khòtûi ùh-tùh(khò kkhì kshé,tûi dämnak)gui phih mtói neh mdáng ci gui.Cun ah khòtûi ùh-tùh a shéit nak tumat hti ah phäh ah htikpán hnguh hmat kchàng gui noh ami kbäî ah a ngyung khong mcû nät(စံနှုန်း) bäbä ah kbäî tu neh kä gah hnging ci.Khòtûi ùh-tùh a ngling lo aih mhtéi vai kä cung ngling lo hlak ca kchàng gui ah phäh ah om kya lo ca amòòng gui mhtéi vai hlü lo chütah kchàng phùng avan cuh om ih,khoh-thêm pyân-thàm mangcâ nì gui mthong mhlah vai hlü lo ci.Kchàng gui no pyàng kä mi.
Gah ahei a mòòng gui a om cun phih dô chân thêi vai hlü ah mêimhtûng(မီးတောင်)akek,khòmdek noh khò khngì a vèing nak a ngpêi kä täng nak gui ah kya ci.Cung phih htikpán lam ami shûi ktäih nak ung kchàng gui ah biloh,cíngcì im akkhak noh a bi akkhû gui(Carbon dioxide,mihting,nitrogen oxide lah ahei akkhú gui) ah phäh ah kä shô pha ca kum phya ngbûm gui ung khòmdek a ngling lo ah mòòng pyéin ci gui.Cun ah akkhú gui cuh khòkkhì ung a ngbûmnak on khómdek noh khòkhngì ah akkhâng a mdàng ba ah a ngling a maih vai ah kä ci hnging ci.A cun kat lo hlak píhtî ci cuh gêitkò nak vai khò chuk lah kkhútûi(လောင်စာဆီ)mang gui ah phäh ah kya ci.
