Papa Shangpughang Francis ah Shanpughang ah a kya nak kum ghaleigoi a be nak hngüp
Tuhshü kum 2025, March k’cha 13 hngüp cu Papa Shangpughang Francis ah Shanpughang ah a kya nak kum ghaleigoi a be nak hngüp ah kya ci. Papa Shangpughang Francis cu Christu kum 1936, December k’cha 17 ung Argentina ung ng’tüi ciah kya ne tuhshü kum 2025 ung a ni cu a khokum 88 be lo ciah kya ci. A ni cu Italian pakk’khui k’chang ah kya ne Jesuits Boiphaya ng’htoi un gung ka Boiphaya tumat ah phih kya ci. Catholic htahtana ung ngoiä shüm lä vai ah America continent lam ung ka maapi bäih ne Papa Shangpughang ah kya lo ciah kya ci.
Papa Shangpughang cu Christu kum 1967, December k’cha 13 ung Taigü Boi ah kya lo ne ta, Christu kum Christu kum 2013 ung Papa Shangpughang Benedict XVI ah ngoh nak do ne Papa Shangpughang ah kya lo tu ci. A ni cu Bä ciah Petru ah ngoh nak do ci gui ah Papa Shangpughang gui ung k’phya goi lah chuk kiplei chuk (266) nak ah Papa Shangpughang ah kya ci. Yumtu k’chang 1300 million khei ciah yumtu ng’bum ah Papa Shangpughang, Vatican Maanggo a vai pi ah kya ne Roma maanggo ah Taigü maang ah phih kya ciah Papa Shangpughang cu mi k’mi gui ah m’mü m’cha lam ah mi pa ah phih kya ci.
Papa Shangpughang Francia cu Papa Shangpughang ah a kya nak khokum ghaleigoi ah ng’lung ung Khaw m’dek ghunkhaw 60 ung Khanpughü ah mong lam gui thähla hnging ciah kya ci. A cun ah hlo ah Christu kum 2021 ung Muslim yum tu k’chang gui a daapi a mi om nak ah Iraq ghunkhaw ah hteit ne khaw m’dek om yum hei k’chang gui ah ng’lak ah phih m’hngi ng’kyu nak lah ät nak a om vai ah hteit hton ne bi lo ciah kya ci. A ni cu taga khai ah om vai, dudong ci gui gung gui vai, a khaw hei ah ng’plon ne om ci gui am ngami ung hlü ci gui gunghtot tu gui vai, Khotui pe ng’leng m’hei m’hta vai, Christian gui a van a ät lo vai ah ni na ne bi bi vai, kho m’dek pum ung diimkyäp nak a om vai ah bi bi vai ci gui a daa cu m’thei m’kan ne, a mät no maa ne bi bi ciah Papa Shangpughang tu mat ah kya ci.
Mi k’mi m’va khaw ung phih Christu kum 2017 ung gok lo ne Khanpughü ah m’hngi nak na m’dang gui ne Boi ah mong a thähla cu ngoiä chüt hleih shüm lä vai ah om khai ah kya ci. Tuhchü cu Papa Shangpughang Francis a kyä kä gai ciah kya hleih mi vai no shüm ba ne a ni ka vai k’tha na ne mi k’taigü pe ko. A Pa ni, Hta ni, Htitheiing ciah mu Khanpughü ah ghung m’htei nak awn Papa Shangpughang a kyä hla gai ba hlä.
Credit to Fr. John Htoi
